Hani ‘bu ara çok huzursuz’ diye başladığımız cümleler var ya işte onların sebebi bu ataklar!

Atak ne mi? Aslında bebeğimizin yeni bir kabiliyet kazandığı, beyninin büyüdüğü, kendini geliştirdiği zamanlar. Yani aslen bedenen ve ruhen gelişen bebeğin yaşadığı şok!

Yurtdışında daha hamileyken verilen bilgilerdenmiş bu atak haftaları ancak bizler maalesef bebeğimizin hallerine bir anlam yükleyemediğimiz zamana yaptığımız araştırmalarla öğreniyoruz bu atak haftalarını.
Harika Haftalar kitabını 19.harika haftamızdayken, bir bunalım halindeyken aldım, çareyi kitapta aradım. Ancak nafile… Çare kitapta değil, içimdeki sabırdaymış çok sonra anladım…

Tecrübelerimi yazmak içinde 1yaş atağını bitirmeyi bekledim. Ben bir ohh çektim sonunda... Kimi hafif, kiçi oldukça zor geçse de bitti en zor 1 sene...

Kitabı rehber alarak kısa kısa bilgiler vereceğim… Kitabı almak çok şart mı? Bence değil… Bu atak dönemlerinde annelerin yapması gereken tek şey, bol bol temiz havaya çıkıp rahatlamak, yardımcı olacak bir yakınınız varsa yanınıza çağırmak, destek istemek…

Harika Haftalar Kitabı  (The Wonder Weeks) bir çeviri kitabı olmasına rağmen diğer bebek kitaplarındaki gibi saçma çeviriler yapılmamış aksine akıcı bir dili var. Genel olarak; Bob’un annesi bunu yaşamış, Carmen’in annesi şunu yaşamış gibi genellemelerden yola çıkarak anlatıyor atak haftalarında yaşanacakları. Kitabın içi ise bu şekilde...

Kitap diyor ki; Bebeğinizin ağlaması ve size sımsıkı sarılması sadece büyümekte olduğunun işaretidir!

İlk 20 ay içerisinde 10 büyük değişim haftası var. Aşağıdaki tablo bunun evrensel gösterimi…



Bütün atakların aynı belirtileri var aslında. Bu dönemleri bilmek ne kazandıracak derseniz, elbette atak haftasını engellemez ama anne olarak kendimizi hazırlamamıza, daha sabırlı olmamıza ve olayları anlamlandırmamıza yarar.  Her huysuzlandığında acaba neyi var diye düşünüp soluğu doktorda almaktansa bu dönemleri takip etmek daha mantıklı geliyor.
Atak haftası belirtileri:
1. İştah artışı ya da iştah azalması
2. Beslenirken huzursuzluk
3. Uyku rutininde değişiklikler
4. Davranışlarda değişkenlik (kucak isteme, sebepsiz ağlama)
5. Anneye düşkünlük

*haftaların takibini 40 haftalık doğum yapmış olduğunuzu düşünerek hesaplamalısınız.

1. Beşinci harika hafta: Değişen Duyular Dünyası --- 4,5-5,5 haftalar arası
Duyuların, metabolizmanın, iç organların etkilendiği büyük bir değişim süreci bu. Doğuştan gelen kabiliyetlerin bazıları yok olur bu sürede.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Nesnelere daha uzun ve dikkatli bakmaya başlar,
Dokunuşların daha fazla farkına varmaya başlar,
Keyifli sesler çıkarmaya başlar,
Daha sık gülümsemeye başlar,
Daha uzun süre uyanık kalabilir.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Kucağınıza alıp, sarılın, güven verin, kucağınızda hafif hafif sallanın, ılık duş aldırın, dışarıda yürüyüşler yapın, farklı dokulara dokunmasını sağlayın.
Diğerlerine göre nispeten kolay atlatılan bir atak dönemidir bu.Lohusalık hallerinde pek farkına varmadan geçiyor.

2. Sekizinci harika hafta: Oluşumlar Dünyası --- 8,5-9,5 haftalar arası
Eğer bebeğiniz annesini gördüğü anda ağlamaya başlayıp, açıkça kucağa gelmek istiyorsa evet atak dönemi başlamış demektir.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Başını hafifçe kaldırabilir,
Yan yatarken bilinçli olarak göbek üstüne dönebilir,
Oyuncaklara sert bir şekilde vurabilir, tekmeleyebilir,
Eşyaları elleriyle kavramaya başlar,
Ayaklarını keşfeder ve ağızına sokmaya çabalar.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Bu dönemin en iyi yanı bebeğiniz artık oyunlar oynamaya başlıyor.
En seveceği oyunlar:
Eller ayaklar nerede, heyecanlı seslerle sohbetler, hikayeler, ellerinden tutup kaldırma oyunu, banyo yaparken suyla oynama… Bu dönemde bebeğin en sevdiği oyuncağı ise annesi ?

Bol sarılmalı, birlikte uyumalı bir dönem oldu bu haftalar. Eğer uyku eğitimi vermeyi düşünüyorsunuz aradaki bağ sınırına dikkat edin derim.

3. On ikinci harika hafta: Yumuşak Geçişler Dünyası --- 11,5-12,5 haftalar arası
Bebeğinizi size bağımlı olduğunu düşünüyorsanız, sebepsiz yere ağlıyorsa, kendi kendine kalmaktansa sürekli yanında birilerini istiyorsa, yatağına bırakmaya çalıştığınızda yakanıza yapışıyorsa, işte bir atak haftası daha gelmiş demektir.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Çok daha hareketli ve enerjik bir bebeğiniz olacak,
Nesneleri iki eliyle tutmaya çalışacak, bazen başaracak, bazen başaramayacak,
Herşeyi ağzına sokmaya başlayacak,
Çığlık atmayı ve agu demeyi keşfedecek,
Uzun süre ellerini ve ayaklarını inceleyecek,
Hareketli bir nesneyi sonuna kadar takip edebilecek.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Bebeğinizle uzun uzun sohbet edip, yeni sesler keşfetmesini sağlayın,
Ağzına sokabileceği nesnelerle ona yardımcı olun.
Oyun halıları ve çıngıraklı sallanan oyuncaklar tam bu haftaya göre.

Bir hafta süren bir atak dönemi zaten keyfini çıkarın bir sonrakinde bu kadar şanslı olmayacaksınız ?

4. On dokuzuncu harika hafta: Olaylar Dünyası --- 14,5-19,5 haftalar arası
Merhaba en zorlu atak haftası… Diğerlerine göre uzun, upuzun bir atak haftası… Tamamı 5 hafta sürüyor:D
Kendi kendine durmayı bırakın, başkasının kucağında durmayı bile red eder, daha fazla ilgi ve şefkat bekler, memeden ayrılmak istemez, uyumayı red eder, emerken sürekli size dokunmak ister…. Ses, koku, ışık, hareket, tat ve dokudaki yumuşak geçişleri gerçekleştirir. Gözünün önünde olmayan nesnelerinin devamlılığını kavrar.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Yerdeyken kendi kendine hareket etmeye başlar,
Emeklemeye çalışabilir, sürünebilir, hareket etmek için çaba gösterir,
Yaslanarak dik oturabilir,
Cisimleri ısırmak için extra çaba gösterir,
Oyuncaklarla masalara vurmaya başlar, çıkan sesten mutlu olur,
Mırıldanır konuşma denemeleri yapar, ağız hareketlerinizi dikkatle izler.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Etraftaki her şey ona göre oyuncak artık, emeklemeye başladığında etraftaki nesnelere dikkat etmeniz gerekiyor.
Bebeğiniz tek başına hareket etmesi için destek vermelisiniz,
Cee-eee oynayabilirsiniz. Artık göz önünde olmayan eşyaların/kişilerin kaybolmadığını anlıyor.
Gıdıklama oyunu oynayabilirsiniz. Aynaya ile oyunlar yaratabilirsiniz.

Bu 5 hafta içinde tükenmişlik, yorgunluk ve bıkkınlık duygularını hepsini yaşadım. Çünkü gece uyumayan, yanımdan/koynumdan ayrılmayan bir bebeğim oluverdi. Kendi kendimi sorguladım, kontrolümü kaybettim, birşeyleri yanlış mı yapıyorum dedim ama atak dönemi olduğunu kabullendim ve gerçekten 20. Haftanın sonunda daha farklıydı hayatımız! Bu haftalarda SABIR annelere en lazım olan şey…

5. Yirmi altıncı harika hafta: İlişkiler Dünyası --- 22,5-26,5 haftalar arası
Bu atak haftasının en önemli olayı: nesneler arasındaki mesafenin algılanmasıdır. Bu nedenle bebeğiniz korku yaşamaktadır. Bu dönemde uyku süresi azalır, kabuslar görebilir, iştahı azabilir, bazen durgunlaşabilir ve altının değiştirilmesine tepki verebilir.

Bebeğinizin korku yaşadığı bu dönemde yalnız bırakmamak yapabileceğiniz en kolay şey.
Artık bebeğiniz fiziki anlamda çocuk olma yolunda ancak beyin gelişimi bu dönemde daha önemli!
Sesli bir oyuncağın nereden açıldığını kavrayabilir, nesneleri neresinden tutması gerektiğini kavrar, suluğunu ağzına götürmeyi öğrenir.
Bu dönemde ilk dişlerini çıkarıp, ilk adımlarını atabilir ama bu toplumlara göre çok değişkenlik gösteren bir eylemdir. Sizin bebeğiniz yapmıyorsa endişeye mahal yok.

*28,5-30,5 HAFTALAR ARASINDA HUYSUZ DAVRANIŞ SERGİLENMESİ ATAK BELİRTİSİ DEĞİLDİR. BEBEĞİNİZ ANNESİNİN ONU BIRAKIP GİDECEĞİNİ FARKETMİŞTİR VE TEPKİ GÖSTERMEKTEDİR.
BEBEĞİNİZ MESAFELERLE İLGİLİ BİLGİ KAZANMAYA DEVAM ETMEKTEDİR.

6. Otuz yedinci harika hafta: Kategoriler Dünyası --- 33,5-37,5 haftalar arası
Çekinme duygusunun başlaması, giysilerine asılıp ayrılmak istememesi, sıkı sıkı sarılması bu atak döneminin başlangıç işaretleridir.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
İnsanları seslerinden tanır,
Şekilleri, hayvanları, oyuncakları anlamlandırmaya başladı.  
Zillere, elektrik düğmelerine, oyuncakların düğmelerine isteyerek basabilir.
Annesinin başka bir çocukla ilgilenmesini kıskanabilir.
Başka bir çocuğun ağlamasına ağlayabilir.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
2 parçalı yapbozlar, basit şekillerle yapılan oyunlar dikkatini çekecektir.
Gölge bile güzel bir oyun olabilir.
Evdeki her şeyi oyuncak yapabilecek yeteneği gelişmiştir artık, kısıtlamayın.

7. Kırk altıncı harika hafta: Zincirleme Olaylar Dünyası --- 41,5. ve 46,5. haftalar arası
Anneler açısından en zorlu atak dönemlerinden biri diyebiliriz. 5 hafta sürüyor. Fiziksel gelişim açısından önemli atakların olduğu bir dönem.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
İsmini söylediğiniz kişiyi bulabilir,
Vücudunu tanıyabilir,
Telefonda konuşmaya çalışır, ayakları üzerinde durmaya çalışır,
Emekleme konusunda uzmanlaşır.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Bir cismi iterek yürümesine yardımcı olabilirsiniz. Ayağa kalkması için yardımcı olabilirsiniz.
Saklambaç oynayabilirsiniz, Sakladığınız bir oyuncağı aratabilirsiniz. Keşif duygusunu tatmin etmesine yardımcı olur.
Büyük Legolar bu dönemde kurtarıcınız olabilir.

8. Elli beşinci harika hafta: Programlar Dünyası --- 50,5. ve 54,5. haftalar arası
Hoşgeldin 1 yaş… Normalden daha bebeksi hareketler yapıp, şirin davranmaya çalışıyorsa atak dönemi yaklaşmış demektir ?
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Günlük hayatın rutinlerini algılamaya başlar.
Annesini taklit etmek ister, temizlik yapmak, toz almak, yemek yapmak isteyebilir.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Mutfakta yarımcı olmasına izin verin, El süpürgesi, yer fırçası en sevdiği oyuncak olabilir.
Sebepsiz korkular yaşayabilir, sarılarak destek olmanız gerekiyor.

Şöyle anlatayım; bu dönemde tatildeydik ve oteldeki temizlik görevllerinin peşinden koşarak geçti bir haftamız:) Elektirik süpürgesi ve vileda sopaları en sevdiği oyuncak oldu gerçekten... İnanılmaz!

9. Altmış dördüncü harika hafta: İlkeler Dünyası --- 59,5. ve 64,5. haftalar arası
Öfke nöbetleri, sık ağlamalar, kavgacı tavırlar bu atak döneminin işaretleridir.
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Emir cümlelerini anlamaya başlayacak. Evet, Hayır, Yapma, Dur,  gibi emirleri anlayabilecek, içselleştirecek. Yani artık yapmaması gereken eylemleri öğretme vakti! Artık seninle bir konu üzerinde anlaşmaya varabilir, pazarlık yapabilirsiniz.
Cisimleri üst üste dizebilir, boyutlarına göre sıralayabilir.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Beceri oyunları, elektrik süpürge ile ev süpürmek, taklit oyunları en seveceği oyunlar olacaktır.


10. Yetmiş beşinci harika hafta: Sistemler Dünyası --- 70,5. ve 76,5. haftalar arası
    Son ataktayız…
İlgi çekmeye uğraşma ve anneyi babayı paylaşamama bu atak döneminin belirtisidir.
Bu dönemin sonunda 2 yaş sendromuna girecek bir minik var elinizde hayırlı olsun ?
Bebeğiniz bu haftadan sonra;
Bedenini tanır, kimliğini keşfeder, karar vermeye çalışır, bir insan olarak var olmaya çalışıyor.

Bu atak haftasında ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Ona saygı duymak, varlığını ve seçimlerini kabullenmek yapabileceğiniz en önemli iş.
Ayrıca oyunlarına ortak olmak, annesi babasının yanında olduğunu bilmesi bu dönemin gelişimi açısından önemli.

Atak haftalarını her ebeveyn yaşayacak, kaçış olmadığına göre tadını çıkarmaya bakın :)

Kolaylıklar

Merve